طرح کارت ملی هوشمند ایران در حال حاضر در مرحله پایلوت قرار دارد و به زودی وارد فاز سوم یعنی استقرار در کلیه استان های کشور خواهد شد. امکان سنجی و بررسی آمادگی الکترونیکی ادارات ثبت احوال از مباحث مطرح و مهم در این برهه زمانی می باشد. با تحلیل و بررسی تجارب استقرار انواع کارت های هوشمند، می توان عوامل موثر بر موفقیت طرح را شناسایی نمود و براساس آن به یک پیاده سازی موفق دست پیدا کرد. در این خصوص با بررسی منابع مختلف و با تجمیع و خلاصه سازی تجارب اشاره شده در آنها به یک دسته بندی کلی شامل ۵ محور اصلی مطرح در استقرار انواع کارتهای هوشمند دست یافتیم که شامل ۵ محور “استانداردها و الزامات فنی”، “برنامه ها و فرآیندهای عملیاتی مورد نیاز”، “الزامات استراتژیک و انگیزشی”، “الزامات قانونی” و “الزامات هزینه ای” می باشد. در این مقاله، محور “برنامه ها و فرآیندهای عملیاتی مورد نیاز” و جنبه های اصلی زیر مجموعه آن که از تجارب استقرار کارت هوشمند در سایر کشورها و مراجع مختلف استخراج گردیده، مورد ارزیابی قرار گرفته است و نقش و اهمیت آنها در استقرار انواع کارت های هوشمند تشریح شده است. به این سوال پاسخ می دهیم که مهمترین این برنامه ها و فرآیندها چه هستند و هر یک از این تجارب از نظر درجه اهمیت و همچنین درجه استانی بودن در چه وضعیتی قرار دارند. برای ارزیابی میزان اهمیت این محور از نتایج پرسشنامه های توزیع شده بین کارشناسان و مسئولان استانی استفاده گردیده است و نظرات و ایده های ایشان در خصوص هر یک از جنبه های اصلی مرتبط با محور برنامه ها و فرآیندهای عملیاتی مورد نیاز در طرح کارت هوشمند ملی مورد ارزیابی قرار گرفت. اهمیت هر یک از این موارد بر اساس دو معیار “میزان اهمیت تجربه” و “درجه استانی بودن تجربه” سنجیده شد. نتایج و دستاوردهای این بحث می تواند مورد استفاده کارشناسان و مدیران ثبت احوال کل کشور و همچنین متخصصان کارت های هوشمند قرار گیرد.
بر اساس نتایج این مقاله، محور “فرایندهای عملیاتی کلیدی” محوری مهم می باشد که کلیه جنبه های زیر مجموعه آن از اهمیت استانی برخوردار است، بعبارتی کلیه جنبه های اصلی این محور موفق به کسب تایید از لحاظ میزان اهمیت و استانی بودن تجربه گردیدند. با توجه به اهمیت کلیه جنبه های مذکور، به مدیران طرح کارت ملی هوشمند پیشنهاد می شود با برنامه ریزی استانی در زمینه تجارب مشخص شده، محدودیت های پذیرش این تجارب در استان ها را رفع نموده و نیز برنامه ها و فرایندهای مرتبط با طرح را حداقل شش ماه قبل از شروع رسمی طرح در اختیار استان ها قرار دهند. در پایان خاطر نشان می شود، هرچند این بررسی بر روی اداره کل ثبت احوال استان خراسان جنوبی متمرکز شده است، اما با توجه به شباهت های موجود در ماموریت و ساختار تمام ادارات ثبت احوال در سراسرکشور، ثبت احوال سایر استان ها نیز می توانند از نتایج و دستاوردهای این تحقیق بهره برداری نمایند.
کلید واژه ها: برنامه ها و فرآیندهای عملیاتی، طرح کارت هوشمند ملی، عوامل کلیدی موفقیت (CSF) ، تجارب استقرار، استان خراسان جنوبی
مقاله فوق اولین مقاله استخراجی از طرح پژوهشی “مطالعه امکان سنجی جایگزینی کارت هوشمند ملی به عنوان تنها سند شناسایی ایرانیان در استان خراسان جنوبی” که قبلا در این پست به آن پرداخته بودم، می باشد. این مقاله که با همکاری آقای فتح نیا و خانم ها علی آبادی و عطایی نوشته شده است، در همایش ملی پژوهش در ثبت که به مناسبت هفته پژوهش در محل سازمان ثبت احوال کل کشور برگزار شد، به عنوان یکی از مقالات منتخب همایش مذکور ارائه گردید.
برای دریافت فایل کامل مقاله مذکور اینجا را کلیک نمایید.